(Nog meer) wijdverbreide sprookjes over het hbo-onderwijs

Hebben docenten wel een vergelijkbare ontslagbescherming als een ‘gewone’ werknemer? Neen, dat hebben ze niet. Docenten hebben een duidelijk slechtere positie als het gaat om ontslagbescherming. Wil een werkgever bij een ‘gewone’ werknemer de arbeidsovereenkomst (voor onbepaalde tijd) eenzijdig beëindigen, lees opzeggen, dan dient hij zich te houden aan de regels om een arbeidsovereenkomst rechtsgeldig op te zeggen. Denk aan de opzegtermijn en denk aan de opzeg- of ontslagvergunning. In de procedure voor het verkrijgen van die opzeg- of ontslagvergunning kan een werknemer verweer voeren. Het UWV, dat uiteindelijk beslist of een opzeg- of ontslagvergunning wordt afgegeven, dient zich aan strikte regels te houden. Die regels staan in het Ontslagbesluit. Als een docent nu geconfronteerd wordt met opzegging, dan behoeft de werkgever slechts de opzegtermijn in acht te nemen. De werkgever behoeft geen opzeg- of ontslagvergunning te overleggen. Dat staat in artikel 2 van het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen.

De docenten hebben zo veel vrije weken. Ze moeten niet zeuren. Iedereen is echter vergeten dat die vakantie een sigaar uit eigen doos is. Het hbo-onderwijs is een sector waar een fulltime dienstverband nog 40,5 uren is. In de CAO-onderhandelingen zijn de vakbonden alweer een hele tijd geleden niet akkoord gegaan met een 38-urige of 36-urige werkweek. Met behoud van het aantal vakantieweken is het fulltime dienstverband op 40,5 uren gebleven. Kortom: we werken gewoon voldoende uren om die weken vrij te zijn. Vrij zijn is overigens ook relatief. Want als de studenten hun boeken dicht geklapt hebben omdat het vakantie is, sluiten de docenten nog het jaar af. Met evaluaties, vergaderingen, archiveren werkstukken en tentamens e.d. Tevens zijn we al weer bezig met de voorbereidingen voor het komend studiejaar. Als de student dan weer voor het eerst aanwezig is bij de aanvang van het academisch jaar, dan hebben de docenten alweer de nodige afstemmingsvergaderingen, lesvoorbereidingen, lesprogrammaontwikkelingen e.d. achter de rug. Velen hebben dan ook al de eerste herkansingen gehad en afstudeerwerkstukken doorgelezen. Natuurlijk is het handig als je als docent vrij bent op het moment dat je eigen kinderen vrij zijn. Dat bespaart oppasproblemen. Staar je daar dan niet blind op: je moet als docent altijd in de duurste periode met vakantie. Daarbij loopt het academisch studiejaar niet gelijk met de vakantieperioden van lagere scholen en middelbare scholen. Het ergste is echter nog dat ook de herfstvakantie, kerstvakantie en voorjaarsvakantie niet parallel lopen. In het ergste geval heb je als docent vrij als je kinderen niet vrij zijn en zijn je kinderen een week later vrij terwijl jij dan alweer aan de slag moet. Dat betekent dan geen gezamenlijke vakantie en dat betekent toch extra oppas regelen. Want als je in het onderwijs zit en je bent ingeroosterd voor lessen, zie dan nog maar een vrije dag te regelen voor jezelf: je hebt alleen maar collectieve vrije dagen. Kortom: "ieder voordeel heb zijn nadeel".

John Lousberg